Kamica moczanowa spotykana jest częściej u mężczyzn i spowodowana jest dietą bogatopurynową związaną z nadmierną konsumpcją białka, alkoholu, intensywnym wysiłkiem fizycznym, szybkim odchudzaniem, wyniszczeniem organizmu, dną moczanową, chorobami nowotworowymi, chorobami zakaźnymi, marskością wątroby.
Rodzaje kamieni nerkowych:
•u prawie 80% chorych wykonane są ze szczawianu lub fosforanu wapnia,
•rzadziej z kwasu moczowego, fosforanu magnezowo-amonowego (tzw. struwitu; takie kamienie występują szczególnie u osób z przewlekłym zakażeniem nerek),
•bardzo rzadko z cystyny
Generalna dieta nerkowa
Pierwszym elementem profilaktyki, ale również zaleceniem dietetycznym w razie nastąpienia kamicy nerkowej jest odpowiednia ilość spożywanych płynów. Człowiek winien wydalać blisko 2–2,5 litra moczu na dzień o gęstości 1,010 g/ml lub niższej. Zatem należy wykorzystywać blisko 0,5–1,0 litra więcej płynów. Obowiązuje zasada: im mniejszy ciężar właściwy moczu, tym mniejsze ryzyko krystalizacji złogów. W upalne dni lub w przeciągu intensywnego wysiłku należy pić więcej a nie ma górnego limitu wypijanych płynów. Druga, niezwykle ważna zasada przy diecie nerkowej dotyczy zdiagnozowania rodzaju kamieni nerkowych. Dopiero po ustaleniu przez lekarza, jakie kamienie są w moczowodzie, można wykorzystywać odpowiednią dla chorego dietę. Ogólnym zaleceniem w kamicy jest stała i zbilansowana dieta, bez nadmiernej konsumpcji lub całkowitego unikania pewnych elementów pokarmowych. Duża ilość nieprzetworzonych lub nisko przetworzonych owoców i warzyw, szczególnie tych wielkich w błonnik, to podstawa kuracji.
Postępowanie dietetyczne w kamicy moczanowej
W celu zmniejszenia ryzyka powstawania kamieni moczanowych potrzebne jest ograniczenie w diecie związków będących źródłem puryn, które w organizmie metabolizowane są do kwasu moczowego i zatem przyczyniają się do zwiększenia jego stężenia we krwi i w moczu. Źródłem tychże cechów są przede wszystkim artykuły mięsne – podroby, wywary i sosy mięsne, galaretki mięsne, sardynki i śledzie. Z artykułów roślinnych bogatych w puryny należy wymienić przede wszystkim rośliny strączkowe, a także grzyby.
Należy unikać potraw smażonych, pieczonych i duszonych. Gotowanie na parze jest najlepszą formą przygotowywania potraw. Mięso należy gotować w dużej ilości wody, a powstałych wywarów nie wykorzystywać do tworzenia zup i sosów. Z mięs niezwykle zalecane są chude: kurczaki, indykii cielęcina, a ich ilość w dziennej racji pokarmowej nie winna przekraczać 100-150 g.
Zajmuje się spożycie blisko 40-50 g białka i 2000-2200 kcal na dzień.
Należy zwiększyć ilość wypijanych płynów do ponad 2l na dzień.
Dieta przy kamicy moczanowej powinna alkalizować mocz, ponieważ kwas moczowy rozpuszcza się w pomieszczeniu alkalicznym. Niezbędna jest dieta mleczno-jarska, ponieważ mleko, warzywa, owoce mają wartości alkalizujące. Stężenie jonów wodorowych nie winno spadać poniżej 6,5-7,0, bo przy niższym pH może przyjść do wytrącania się kryształków fosforanu wapnia.
